ગુજરાતમાં આયુષ્માન ભારત યોજનાના બે લાભાર્થીઓ કે જેઓ ખાનગી હોસ્પિટલમાં એન્જીયોપ્લાસ્ટી બાદ મૃત્યુ પામ્યા હતા તેમને આ સર્જરીની જરૂર નહોતી. ગુજરાત સરકારના એક અધિકારીએ બુધવારે આ મામલાની પ્રાથમિક તપાસના આધારે આ માહિતી આપી હતી.
અધિકારીએ આ બાબતને અત્યંત ગંભીર ગણાવી હતી અને કહ્યું હતું કે ગુજરાત સરકાર આયુષ્માન ભારત-પ્રધાનમંત્રી જન આરોગ્ય યોજના (PMJAY) ના બંને લાભાર્થીઓના મૃત્યુ અંગે હોસ્પિટલ મેનેજમેન્ટ સામે દોષિત હત્યા અને ગુનાહિત કાવતરાની પોલીસ ફરિયાદ દાખલ કરશે.
PMJAY હેઠળ, જરૂરિયાતમંદ લોકોને દર વર્ષે 5 લાખ રૂપિયા સુધીનો મફત સ્વાસ્થ્ય વીમો આપવામાં આવે છે.
આ યોજનાના બે લાભાર્થીઓ – નાગરભાઈ સેનમા (59) અને મહેશ બારોટ (45) સોમવારે અમદાવાદના બોડકદેવ વિસ્તારમાં આવેલી ખ્યાતી મલ્ટિસ્પેશિયાલિટી હોસ્પિટલમાં એન્જીયોપ્લાસ્ટી તેમજ સ્ટેન્ટ પ્લેસમેન્ટ કરાવ્યાના થોડા સમય બાદ મૃત્યુ પામ્યા હતા.
એન્જીયોપ્લાસ્ટી એ હૃદયમાં રક્ત પ્રવાહને સુધારવા માટે અવરોધિત અથવા સાંકડી કોરોનરી ધમનીઓને પહોળી કરવાની પ્રક્રિયા છે. અગ્ર સચિવ (આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગ) ધનંજય દ્વિવેદીએ ગાંધીનગરમાં પત્રકારોને જણાવ્યું હતું કે રાજ્ય સરકારની પ્રાથમિક તપાસમાં બહાર આવ્યું છે કે પ્રક્રિયાની કોઈ જરૂર ન હોવા છતાં સાત લોકોએ એન્જિયોપ્લાસ્ટી કરાવી હતી.
દ્વિવેદીએ કહ્યું, ‘અમારી તપાસ ટીમને જાણવા મળ્યું કે એન્જીયોપ્લાસ્ટીની કોઈ જરૂર ન હતી. તેમ છતાં, હોસ્પિટલ લોકો પર સર્જરી કરતી હતી. વધુમાં, આ દર્દીઓને સર્જરી બાદ યોગ્ય સારવાર આપવામાં આવતી ન હતી. પરિણામ એ આવ્યું કે સોમવારે રાત્રે લગભગ 10 વાગ્યે તેમાંથી બેના મોત થયા હતા. અમે આને ખૂબ જ ગંભીર મામલો ગણીએ છીએ.
તેમણે કહ્યું, ‘રાજ્ય સરકારે હોસ્પિટલ મેનેજમેન્ટ સામે દોષિત હત્યા, બનાવટી અને ગુનાહિત કાવતરાની ફરિયાદ દાખલ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. અમે ગુજરાત મેડિકલ કાઉન્સિલને વિનંતી કરીશું કે આ કૃત્યમાં સંડોવાયેલા ડોક્ટરો સામે કડક પગલાં લેવામાં આવે.
કેટલીક હોસ્પિટલમાં PMJAY હેઠળ લાભાર્થીઓની સારવાર કરવા પર પ્રતિબંધ
દ્વિવેદીએ જણાવ્યું હતું કે, આ ઘટના પછી, ખાનગી હોસ્પિટલને PMJAY હેઠળ લાભાર્થીઓની સારવાર કરવા પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે, જ્યારે દર્દીઓની એન્જિયોપ્લાસ્ટી અને એન્જિયોગ્રાફી કરનાર ડૉક્ટરોને આ યોજના હેઠળ અન્ય કોઈપણ તબીબી સુવિધામાં સેવાઓ આપવા પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે.
માલિક તથા તબીબી સંસ્થાઓ સામે પણ કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.
તેમણે કહ્યું, ‘અમે ભૂતકાળમાં PMJAY હેઠળ આ હોસ્પિટલ દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા હૃદય સંબંધિત કોઈપણ પરીક્ષણો અને સર્જરીઓની પણ તપાસ કરીશું. આ ઉપરાંત, હોસ્પિટલના માલિકો (ખ્યાતિ મલ્ટિસ્પેશિયાલિટી) દ્વારા સંચાલિત અન્ય તબીબી સંસ્થાઓ સામે પણ કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.’
ગુજરાતના આરોગ્ય પ્રધાન રૂષિકેશ પટેલે મંગળવારે એન્જિયોપ્લાસ્ટી બાદ આયુષ્માન ભારત સ્વાસ્થ્ય વીમા યોજનાના બે લાભાર્થીઓના મૃત્યુની તપાસના આદેશ આપ્યા છે. પ્રાથમિક તપાસમાં બહાર આવ્યું છે કે હોસ્પિટલે રવિવારે ગુજરાતના મહેસાણા જિલ્લાના કડી તાલુકાના બોરીસણા ગામમાં મફત તબીબી તપાસ કેમ્પનું આયોજન કર્યું હતું. પટેલે જણાવ્યું કે કેમ્પ બાદ હોસ્પિટલે 19 ગ્રામજનોને એંજીયોગ્રાફી કરાવવી પડશે તેમ કહીને પોતાની જગ્યાએ લાવ્યાં. તેમણે કહ્યું કે એન્જિયોગ્રાફી બાદ હોસ્પિટલે તેમાંથી સાતની એન્જિયોપ્લાસ્ટી કરી અને સ્ટેન્ટ પણ નાખ્યા. આ સાતમાંથી બે દર્દીઓનું સોમવારે સર્જરી બાદ તરત જ મૃત્યુ થયું હતું.